SÂN BAY QUỐC TẾ LONG THÀNH
Sân bay quốc tế Long Thành là một sân bay quốc tế đang trong quá trình xây tại Huyện Long Thành, Tỉnh Đồng Nai. Cách Thành Phố Hồ Chí Minh khoảng 38 km về hướng Đông. Với công suất lên đến 100 triệu hành khách/năm khi hoàn tất cả 3 giai đoạn. Đây sẽ là sân bay lớn nhất Việt Nam trong tương lai.
Ngày 11 tháng 11 năm 2020, Thủ tướng Chính Phủ Việt Nam đã ký Quyết định số 1777/QĐ–TTg. Phê duyệt Dự án đầu tư xây dựng Sân bay quốc tế Long Thành giai đoạn 1. (Một nhà ga công suất 25 triệu khách/năm, một đường cất hạ cánh 4000m x 75m và các công trình liên quan khác). Dự kiến triển khai công tác thiết kế và hoàn thiện xây dựng trong giai đoạn 2020-2025.
Ngày 5 tháng 1 năm 2021. Dự án sân bay quốc tế Long Thành chính thức khởi công xây dựng giai đoạn 1. Với sự tham dự của Thủ Tướng Chính Phủ, Bộ Giao Thông Vận Tải và các ban ngành có liên quan. Giai đoạn 1 của dự án này được dự kiến sẽ khánh thành vào năm 2025.
Sân bay quốc tế Tân Sơn Nhất hiện là sân bay quốc tế lớn nhất phục vụ Vùng đô thị TP. Hồ Chí Minh theo quy hoạch. Cũng là vùng kinh tế năng động nhất cả nước với dân số vùng đô thị này dự kiến đạt 20-25 triệu người vào năm 2030. Tỷ lệ dân thành thị dự kiến khoảng 78% tổng dân số. Sân bay Tân Sơn Nhất vốn được xây dựng trong thời chiến tranh Việt Nam nhằm mục đích phục vụ cho các hoạt động dân sự và quân sự.
Vị trí sân bay Tân Sơn Nhất nằm trong khu vực nội đô vốn đông đúc và chật chội. Do đó khả năng mở rộng đường và đảm bảo an toàn bay là rất hạn chế và khó khăn. Chưa kể tiếng ồn của các chuyến bay nơi đây sẽ khiến cuộc sống của người dân xung quanh khu vực đó bị ảnh hưởng.
Trong khi đó lượng khách quốc tế đến Việt Nam lại tăng nhanh qua từng năm. Mức tăng trưởng lượng khách vào khoảng 20-25% trung bình hằng năm. Thị trường hàng không quốc nội đầy tiềm năng (dân số Việt Nam vào năm 2010 là hơn 89 triệu dân theo nguồn báo cáo của CIA nhưng chưa đến 25% người dân đi lại bằng đường hàng không). Ngoài ra, chính phủ Việt Nam nhận thấy rằng. Cần phải có một sân bay với quy mô khủng nhằm cạnh tranh kinh tế với các cảng hàng không trung chuyển lớn khác trong Khu Vực Đông Nam Á nói riêng và Châu Á Châu Âu nói chung.
Vì thế, ý tưởng về 1 sân bay mới được ra đời nhằm thúc đẩy kinh tế vùng Đông Nam Bộ và cả nước. Với công suất tối đa của sân bay Tân Sơn Nhất khoảng 25 triệu lượt khách mỗi năm. Nhưng kể từ năm 2010, trong những đợt cao điểm như Tết Nguyên đán hay nghỉ lễ, số lượt chuyến mỗi ngày đã vượt quá khả năng tiếp nhận 400 lượt chuyến mỗi ngày. Năm 2015, sân bay này đã phục vụ 27,5 triệu lượt khách/năm, dự báo năm 2016 sẽ đạt mức 32 triệu hành khách/năm. Tốc độ tăng trưởng lượng khách trên 18%-21% mỗi năm.
Theo Quy hoạch tổng thể, với vị trí sân bay quốc tế Long Thành nằm tại Bình Sơn, Long Thành, Đồng Nai, cách Thành phố Hồ Chí Minh 38 km về hướng Đông, cách Sân bay Tân Sơn Nhất 42 km, cách thành phố Biên Hoà 30 km về hướng Đông Nam, cách thành phố Vũng Tàu 68 km về hướng Bắc và cạnh Đường cao tốc Thành phố Hồ Chí Minh – Long Thành – Dầu Giây.
Theo quy hoạch tổng thể, sau khi hoàn thành sân bay này có tổng 4 đường cất hạ cánh đạt tiêu chuẩn quốc tế mới nhất (dài 4000 m, rộng 60 m) có thể phục vụ cho các loại máy bay 2 tầng khổng lồ như Airbus A380, Boeing 747-8, có 4 nhà ga rộng lớn và hiện đại có tổng công suất tổng cộng phục vụ 100 triệu khách/năm. Nhà ga hàng hoá với công suất 5 triệu tấn/năm.
Diện tích đất quanh sân bay vào khoảng 25.000 ha (trong đó diện tích xây dựng Sân bay quốc tế Long Thành vào khoảng 5.000 ha) và theo kế hoạch thì sân bay quốc tế Long Thành sẽ là một Cảng trung chuyển hàng không của Việt Nam và quốc tế. Sân bay quốc tế Long Thành sẽ là 1 sân bay cấp 4F (mức cao nhất) hoặc cao hơn theo tiêu chuẩn của ICAO.
Tổng mức đầu tư vào giai đoạn I: 6,7447 tỷ USD, chủ đầu tư: Tổng công ty Cảng hàng không Miền Nam. Đơn vị tư vấn thiết kế là Công ty tư vấn sân bay Nhật Bản (JAC). Dự án được triển khai theo 3 giai đoạn chính gồm 2019 – 2025, 2025 – 2035, 2035 – 2050 và sau năm 2050. Hiện tại, với quy hoạch dự án đã được Chính phủ Việt Nam phê duyệt tại Quyết Định số 909/QĐ-TTg ngày 14 tháng 06 năm 2011 do Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Tấn Dũng ký.
Nhận thấy Việt Nam cần phải có một sân bay quốc tế quy mô lớn nhằm cạnh tranh với các sân bay lớn khác trên quốc tế và khu vực Thành phố Hồ Chí Minh. Đồng Nai có 1 vị trí quá thuận lợi, chính phủ Việt Nam đã và đang định hướng sân bay Long Thành sẽ là một cảng trung chuyển hàng không. Đặc biệt là một thủ phủ hàng không của cả nước cũng như trên quốc tế nhằm mục đích thu hút khách quá cảnh và các chuyến bay trung chuyển tại đây để thu lợi về kinh tế.
Ngoài ra tại đây sẽ là khu trung tâm dịch vụ hàng không quốc tế với nhiều dịch vụ như cung ứng xăng dầu, bảo trì, nâng cấp máy bay, sửa chữa máy bay… cho các hãng hàng không trong nước và ngoài nước. Do đó khả năng đóng góp phát triển kinh tế của sân bay quốc tế Long Thành là rất lớn, theo nghiên cứu của hãng tư vấn Hansen Partnership của Úc thì sân bay Long Thành sẽ đóng góp được 3 – 5% GDP cả nước Việt Nam.
Khi sân bay Long Thành đi vào hoạt động thì sẽ đảm nhiệm tổng 80% lượng khách quốc tế tính luôn cả khách quá cảnh trên các chuyến bay quốc tế và 20% khách quốc nội, trong khi đó sân bay Tân Sơn Nhất sẽ chủ yếu phục vụ các chuyến bay quốc nội với việc đảm nhận hơn 80% khách quốc nội và 20% khách quốc tế nhưng không đảm nhận các chuyến bay trung chuyển cũng như khách quá cảnh trên các chuyến bay quốc tế.
Theo chủ trương đã được Quốc hội thông qua hồi tháng 6 năm 2015, sân bay quốc tế Long Thành sẽ được xây dựng với công suất thiết kế 100 triệu hành khách mỗi năm và 5 triệu tấn hàng hóa xuất nhập khẩu mỗi năm. Trong đó, việc xây dựng được chia làm 3 giai đoạn. Tổng mức đầu tư cho toàn bộ 3 giai đoạn của dự án là 336.600 tỉ đồng (tương đương 16,03 tỉ đô la Mỹ, áp dụng đơn giá của năm 2014). Trong đó, riêng giai đoạn 1 là 114.550 tỉ đồng (tương đương 5,45 tỉ đô la Mỹ).
Mục tiêu mà Bộ Giao Thông Vận Tải đề ra là sẽ khởi công sân bay quốc tế Long Thành vào năm 2020, hoàn thành vào năm 2024 và đầu năm 2025 đưa vào khai thác ở giai đoạn 1.
GIAI ĐOẠN 1
Giai đoạn 1, đầu tư một đường băng và một nhà ga hành khách cùng các hạng mục phụ trợ đồng bộ với công suất 25 triệu hành khách và 1,2 triệu tấn hàng hóa mỗi năm. Tổng mức đầu tư giai đoạn 1 là 114.451 tỉ đồng (tương đương 5,65 tỉ đô la Mỹ). Chậm nhất có thể đến năm 2025 sẽ hoàn thành và đưa vào khai thác giai đoạn 1.
Giai đoạn 1 khởi công vào 2021, theo Bộ trưởng Giao Thông Vận Tải Nguyễn Văn Thể.
CÁC GIAI ĐOẠN TIẾP THEO
Giai đoạn 2, tiếp tục đầu tư xây dựng thêm một đường băng với cấu hình mở và thêm một nhà ga hành khách để đạt tối đa công suất 50 triệu hành khách mỗi năm và 1,5 triệu tấn hàng hóa/năm.
Giai đoạn 3, sẽ hoàn thành các hạng mục của dự án để đạt công suất với 100 triệu hành khách/năm và 5 triệu tấn hàng hóa/năm. Khi hoàn thiện, sân bay sẽ có tổng cộng 4 nhà ga và 4 đường băng và dự kiến năm 2035 sẽ hoàn thành.
Để phát huy tối đa hiệu quả Cảng hàng không quốc tế Long Thành, Bộ Giao thông Vận tải và Thành phố Hồ Chí Minh, Đồng Nai đã thống nhất quy hoạch kết nối giao thông với sân bay Long Thành bao gồm: Đường sắt nhẹ Thủ Thiêm – Cảng hàng không quốc tế Long Thành, đường cao tốc mở rộng Thành phố Hồ Chí Minh – Long Thành – Dầu Giây, đường cao tốc Bến Lức – Long Thành, đường cao tốc Biên Hòa – Vũng Tàu, hệ thống đường Vành đai 3, Vành đai 4, Tỉnh lộ 25, đường Tôn Đức Thắng được thi công mở rộng lên đến 8 làn xe và dự kiến sẽ hoàn tất vào năm 2020.
KINH PHÍ
Vốn đầu tư cho dự án được huy động từ nhiều nguồn Quỹ đầu tư phát triển của Chính phủ, trái phiếu Chính phủ, cổ phần và đầu tư nước ngoài. Giai đoạn từ năm 2011 đến năm 2014 triển khai báo cáo đầu tư và thu xếp vốn cho dự án. Chi phí xây dựng sân bay quốc tế Long Thành theo dự kiến cho đến năm 2050 với 3 giai đoạn là 18 tỷ USD, theo đánh giá là “đắt kinh ngạc”.
SO SÁNH PHÍ TỔN THẤT
Theo TS Nguyễn Lâm Thành (Đại biểu Quốc hội tỉnh Lạng Sơn), sân bay quốc tế Đại Hưng (Trung Quốc) có diện tích 4.700ha, tương đương với sân bay quốc tế Long Thành nhưng thiết kế đến 7 đường băng, công suất 100 triệu hành khách/năm và 4 triệu tấn hàng hóa có vốn đầu tư chỉ 11,5 tỉ USD, sân bay quốc tế Istanbul (Thổ Nhĩ Kỳ), 4 đường băng, công suất 90 triệu lượt hành khách/năm, vốn đầu tư chỉ 12 tỉ USD, cả hai cùng được vận hành năm 2019, ít tốn kém hơn nhiều so với sân bay Long Thành 4 đường băng, công suất 100 triệu lượt hành khách/năm, 5 triệu tấn hàng hóa nhưng vốn đầu tư lên đến 16 tỉ USD.
Tuy nhiên, theo giới phân tích mới đây của Bộ GTVT lại cho thấy điều ngược lại. Cụ thể, Bộ GTVT đã so sánh mức đầu tư sân bay Long Thành với các sân bay trên thế giới như:
- Dự án sân bay Quốc Tế Frankfurt (FRA, Đức) giai đoạn 3: khởi công 4-2019. Công suất 21 triệu khách/năm có tổng mức đầu tư khoảng 4,5 tỉ USD. Quy đổi tổng mức đầu tư cho công suất 25 triệu khách/năm là khoảng 5,4 tỉ USD.
- Dự án sân bay Quốc Tế Incheon (ICN, Hàn Quốc) giai đoạn 3: khai thác từ tháng 1-2018, công suất 18 triệu khách/năm có tổng mức đầu tư khoảng 4,4 tỉ USD, mức đầu tư cho công suất 25 triệu khách/năm là khoảng 5,9 tỉ USD.
Như vậy, tổng cộng mức đầu tư dự án sân bay Long Thành giai đoạn 1 công suất 25 triệu khách mỗi năm là 4,692 tỉ USD, nhỏ hơn tổng mức đầu tư FRA và ICN giai đoạn 3. Tuy nhiên, đây cũng nhận định việc so sánh tổng mức đầu tư giữa các dự án đầu tư sân bay trên thế giới chỉ mang tính chất tham khảo vì thời điểm này, mức độ áp dụng công nghệ, quy trình vận hành, khai thác tại mỗi dự án khác nhau; các chính sách về thuế, về nhập khẩu các trang thiết bị, các điều kiện thị trường liên quan đến lãi suất, chi phí nhân công, chi phí máy móc, nguyên vật liệu tại địa phương đều có sức ảnh hưởng tới chi phí đầu tư xây dựng lâu dài…
THIẾT KẾ
Sáng 28/11, có 9 phương án kiến trúc nhà ga hành khách Cảng hàng không quốc tế Long Thành được trưng bày bằng mô hình tại Trung tâm triển lãm nghệ thuật Việt Nam, địa chỉ số 2 Hoa Lư, Hà Nội để lấy ý kiến người dân. Bản vẽ phối cảnh cùng với các thông tin chi tiết được Bộ GTVT, Tổng công ty Cảng hàng không Việt Nam (ACV) thiết kế triển lãm. Đây là phương án kiến trúc được lựa chọn trong tổng số 16 đơn vị tham gia sơ loại thi tuyển quốc tế.
Thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng và Bộ GTVT, ACV tổ chức triển khai kế hoạch lấy ý kiến rộng rãi người dân, các tổ chức, chuyên gia về các phương án kiến trúc nhà ga hành khách Cảng hàng không quốc tế Long Thành. Sau đó các đơn vị chức năng sẽ lựa chọn phương án kiến trúc đạt hiệu quả cao nhất, đưa vào báo cáo nghiên cứu khả thi để xây dựng công trình.
Sau hai tuần triển lãm cùng với đánh giá của người dân và các chuyên gia, ACV đã quyết định lựa chọn thiết kế LT-03, với hình ảnh bông sen làm cách điệu được tác giả đưa vào, sử dụng xuyên suốt trong quá trình thiết kế, phần mái, phối cảnh mặt chính của nhà ga, nội thất khu vực quầy làm thủ tục.
Bên cạnh đó khu vực nhà để xe ngoài trời, trên mái sử dụng làm công viên cây xanh kết hợp với hồ nước lớn tại vị trí trung tâm cũng lấy ý tưởng hoa sen và làm điểm nhấn cho khu vực này. Với phương án bố trí mái sảnh chính với độ vươn lớn. Ngoài ra việc sắp xếp bố trí mái nhỏ tại khu vực cầu cạn tương đối hài hòa (giống như những lớp xếp của bông hoa sen), mang lại cảm giác cho du khách quốc tế một cảm nhận ban đầu, ấn tượng, lưu giữ về hình ảnh của quốc hoa Việt Nam.
Công ty Heerim Architects & Planners (Hàn Quốc) cũng là đơn vị thiết kế. Công ty này cũng thiết kế nhiều nhà ga lớn như: nhà ga hành khách T2 sân bay Incheon (Hàn Quốc); sân vận động Olympic (Baku); Tòa tháp Kangnam – Trung tâm nghiên cứu & phát triển ở Gangnam, Hàn Quốc.
Vị trí trong khu vực châu Á: Việt Nam được đánh giá có vị trí địa – kinh tế và địa – chính trị quan trọng trong khu vực. Vùng Đông Nam Bộ có vị trí là trung tâm của ASEAN, hoàn toàn có thể trở thành khư vực trung tâm trung chuyển hành khách và vận chuyển hàng hoá trong khu vực. Minh chứng mới nhất là Chính phủ Việt Nam đã khởi công Cảng trung chuyển Vân Phong với tổng mức đầu tư lên đến 7 tỷ USD trong tháng 10/2009.
Trong vòng 20 năm qua, nền kinh tế Việt Nam đã tăng trưởng rất nhanh. Ngoài ra, với một lượng khách du lịch đến Việt Nam cũng tăng nhanh chóng. Khu vực Đông Nam Bộ chiếm 2/3 kim ngạch xuất khẩu của cả nước và tốc độ tăng trưởng kinh tế nhanh, lượng vốn đầu tư nước ngoài rót vào chiếm tỷ lệ lớn.
Ngoài ra, với một số dự án du lịch lớn tại tỉnh Lâm Đồng (Đan Kia – Suối Vàng với số vốn 1,2 tỷ USD), các khu nghỉ mát tại Nha Trang, Phan Thiết và các dự án du lịch lớn ở Bà Rịa – Vũng Tàu được cấp phép hoặc đang tiến hành thủ tục xin phép như: Saigon Atlantis (4,1 tỷ USD), Vungtau Aquarium, Công viên giải trí Bàu Trũng với tổng vốn lên đến 500 triệu USD, Disneyland Saigon cũng là những điểm thu hút khách lớn sử dụng sân bay này.
Vùng Đô thị ở Thành phố Hồ Chí Minh cũng đang phát triển năng động để trở thành một Đại đô thị có dân số lên đến 25 triệu người (Mega Metropolitan Area) bao gồm: TP. HCM và các vệ tinh như Biên Hoà – Vũng Tàu – Thủ Dầu Một – Bà Rịa – Tân An – Tây Ninh – Gò Công – Mỹ Tho.
QUYẾT ĐỊNH
Ngày 9 tháng 3 năm 2015, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đã có căn cứ báo cáo của bộ GTVT, kiến nghị Bộ Chính trị đồng ý về chủ trương đầu tư xây dựng sân bay Long Thành. Ngày 7 tháng 5 năm 2015, buổi phát biểu bế mạc hội nghị BCH Trung ương khóa XI lần thứ 11. Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng cho biết BCH Trung ương tiếp tục khẳng định mạnh sự cần thiết, đúng đắn của chủ trương đầu tư xây dựng cảng hàng không trung chuyển quốc tế Long Thành, coi đây là dự án đặc biệt quan trọng cấp quốc gia, có ý nghĩa to lớn đối với sự phát triển kinh tế – xã hội của đất nước.
Chủ trương đầu tư xây dựng sân bay Long Thành sau đó được Quốc hội Việt Nam khóa XIII biểu quyết thông qua ngày 25 tháng 6 năm 2015. Trong số 462 đại biểu Quốc hội tham gia biểu quyết có 428 ý kiến đồng ý, 17 không đồng ý, 16 bỏ phiếu trống.
Ngày 11/11/2020, Phó thủ tướng Trịnh Đình Dũng đã ký quyết định phê duyệt dự án đầu tư xây dựng Cảng hàng không quốc tế Long Thành giai đoạn một.
Ngày 30/12/2020, Bộ trưởng Bộ GTVT xác nhận rằng giai đoạn một của dự án sẽ được khởi công vào ngày 05/01/2021.
DI DÂN
Theo Sở Tài nguyên – Môi trường tỉnh Đồng Nai (ngày 31 tháng 8 năm 2015), qua thống kê tổng diện tích đất của các hộ gia đình, cá nhân sử dụng trong vùng dự án với 1.970 ha (chiếm 59% diện tích đất bị thu hồi trong dự án). Số nhân khẩu nằm trong dự án bị ảnh hưởng phải đền bù giải tỏa lên đến gần 15.000 người. Ngoài ra, đã có trên 1.920 ha diện tích đất của các công trình tôn giáo, công ty kinh doanh, trụ sở… sẽ bị thu hồi khi thực hiện dự án. Tổng số tiền để thực hiện công tác bồi thường, hỗ trợ cho người dân và các cơ quan tổ chức lên đến 13.100 tỷ đồng.
Đầu tháng 3 năm 2016, UBND tỉnh Đồng Nai, đơn vị được giao làm chủ đầu tư tiểu dự án tái định cư và giải phóng mặt bằng, cho biết kinh phí cho việc này lên đến trên 18.600 tỉ đồng. Mặc dù vậy, nếu Chính phủ không tiếp tục hỗ trợ thì Đồng Nai cũng sẵn sàng đi vay để thực hiện.
Chiều 19 tháng 6 năm 2017, Quốc hội đã thông qua Nghị quyết về nội dung bồi thường, hỗ trợ, tái định cư để triển khai cảng hàng không quốc tế Long Thành. Theo đó, tổng ngân sách sẽ dành 23.000 tỷ đồng chi cho công việc nêu trên, gồm xây dựng hạ tầng 2 khu tái định cư và nghĩa trang.
Ngày 18 tháng 5 năm 2020, Ủy ban nhân dân xã Bình Sơn đã tổ chức lễ chi trả bồi thường, hỗ trợ và bàn giao mặt bằng dự án cảng hàng không quốc tế Long Thành.
Ngày 20 tháng 10, UBND tỉnh Đồng Nai tổ chức bàn giao đất sạch cho Bộ GTVT để làm dự án sân bay quốc tế Long Thành như cam kết với Thủ tướng Chính phủ. Theo đó, UBND tỉnh Đồng Nai đã bàn giao hơn 2.689 ha cho Bộ GTVT. Trong số diện tích này, có 1.811 ha là khu vực ưu tiên mà Đồng Nai đã cam kết trước Thủ tướng Chính phủ bàn giao đúng hạn để khởi công dự án sân bay.
KHỞI CÔNG DỰ ÁN
Ngày 25 tháng 6 năm 2015, sau khi Quốc hội thông qua việc xây dựng sân bay quốc tế Long Thành, Bộ trưởng Bộ GTVT Đinh La Thăng cho biết “có thể bắt đầu khởi công sân bay Long Thành từ năm 2018.”
Theo như phê duyệt tiến độ kế hoạch triển khai dự án sân bay Long Thành sẽ là:
Thời gian | Hạng mục công việc |
Tháng 10.2015 | Đấu thầu chọn đơn vị tư vấn lập báo cáo khả thi |
Tháng 4.2016 | Công bố kết quả chọn nhà thầu tư vấn báo cáo khả thi |
Tháng 7.2017 | Hoàn thiện báo cáo khả thi, trình các cấp phê duyệt |
Năm 2018 | Hoàn thành tổng dự toán, tiến hành thu xếp vốn |
Năm 2020-2021 | Lựa chọn đơn vị thi công, khởi công giai đoạn 1 |
05.01.2021 | Khởi công giai đoạn 1 |
Tháng 12.2025 | Hoàn thành giai đoạn 1 với 1 đường cất-hạ cánh và nhà ga |
Bên cạnh đó vào tháng 3 năm 2016, đại diện UBND tỉnh Đồng Nai, đơn vị được giao làm chủ đầu tư tiểu dự án tái định cư và giải phóng mặt bằng, cho biết sớm nhất cũng phải giữa năm 2018 với công tác di dân, tái định cư mới được thực hiện và “việc này đòi hỏi ít nhất 3 năm, tức là thuận lợi nhất thì năm 2021 tỉnh mới có thể bàn giao mặt bằng cho chủ đầu tư khởi công được”.
Dự án hạng mục tuyến đường sắt nhẹ Thủ Thiêm – sân bay Long Thành có điểm đầu tại ga Thủ Thiêm, TP. Thủ Đức, TP. HCM và điểm cuối Cảng Hàng không Quốc tế Long Thành.
Tổng tuyến có chiều dài 37,5km với tổng mức đầu tư sơ bộ khoảng 40.566 tỷ đồng; dự kiến đầu tư theo hình thức PPP.
Dự án tuyến đường sắt Biên Hòa – Vũng Tàu có điểm đầu tại ga Trảng Bom (đường 1.435mm) huyện Trảng Bom, tỉnh Đồng Nai và điểm cuối tại cảng quốc tế Cái Mép – Thị Vải.
Dự án có chiều dài 65 km, tổng mức đầu tư 50.822 tỷ đồng; dự kiến đầu tư theo hình thức PPP.
Với 2 tuyến đường sắt trên được đầu tư xây dựng sớm sẽ giúp đồng bộ hệ thống hạ tầng giao thông kết nối với sân bay Long Thành, từ đó tạo điều kiện để phát huy tối đa lợi thế của “siêu dự án” này.
Theo chủ trương đã được Quốc hội thông qua vào tháng 6/2015, sân bay quốc tế Long Thành được xây dựng với công suất thiết kế 100 triệu hành khách và 5 triệu tấn hàng hóa mỗi năm. Trong đó, việc xây dựng sẽ chia làm 3 giai đoạn chính. Tổng mức đầu tư khái toán cho toàn bộ 3 giai đoạn của dự án là 336.600 tỷ đồng (tương đương 16 tỷ USD). Trong đó, riêng giai đoạn 1 là 114.450 tỷ đồng (tương đương 5,45 tỷ USD).
Căn cứ Nghị quyết của Quốc hội, Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt 2 dự án là Dự án thu hồi đất của dân, bồi thường, hỗ trợ khu tái định cư Cảng hàng không quốc tế Long Thành và Dự án đầu tư xây dựng Cảng hàng không quốc tế Long Thành giai đoạn 1.
Về những dự án thu hồi đất, bồi thường hỗ trợ tái định cư Cảng hàng không Quốc tế Long Thành với tổng mức đầu tư là 22.856 tỷ đồng, thời gian thực hiện từ năm 2017 tới năm 2021 và giao cho UBND tỉnh Đồng Nai làm chủ đầu tư. Với nội dung dự án thu hồi diện tích hơn 5.365 ha thuộc địa bàn huyện Long Thành tỉnh Đồng Nai. Với 5.542 hộ dân và 18 tổ chức bị ảnh hưởng. Đến nay, UBND tỉnh Đồng Nai đã thu hồi với tổng diện tích hơn 4.109 ha/4.946 ha (đo đạc thực tế), đạt 85%.
Dự án xây dựng Cảng hàng không quốc tế Long Thành vào giai đoạn 1 được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt gia đoạn 1 vào ngày 1/1/2020 với tổng mức đầu tư lên đến là 4.664,89 triệu USD, thời gian thực hiện từ năm 20020-2025 gồm 4 gồm dự án thành phần. Lễ khởi công đã được tổ chức vào tháng 1/2021, phấn đấu hoàn thành vào năm 2024 và đầu năm 2025 đưa vào khai thác giai đoạn 1. Tuy nhiên, tiến độ triển khai vẫn chậm so với kế hoạch.
Cuộc làm việc với Ban Quản lý dự án Cảng hàng không quốc tế Long Thành, sau khi nghe báo cáo tiến độ triển khai dự án, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính trăn trở cho rằng, dự án Cảng hàng không Quốc tế Long Thành là dự án lớn, trọng điểm quốc gia, song đến nay nhiều việc vẫn chưa thể đi vào vận hành trơn tru. “Đến nơi làm việc của Ban Quản lý dự án cũng chưa có thì liệu 4 năm nữa dự án có hoàn thành được không”, Thủ tướng đã đặt câu hỏi.
Theo Thủ tướng với tư duy cách tổ chức làm việc như hiện nay là chưa thật sự ổn. Do đó, các bộ, ngành các đơn vị phải phối hợp một cách chặt chẽ, đổi mới cách làm và tập trung thảo luận tìm ra giải pháp cụ thể để làm cho từng ngày, từng tháng, từng đầu công việc phải theo sát công trường, yêu dự án, yêu công trình như con cái mình thì mới chăm chút, thúc đẩy dự án được.
“Đề nghị các bộ, ngành, đơn vị bàn rõ việc, rõ trách nhiệm; ai làm được thì quyết tâm, ra sức thực hiện; ai không làm được thì đứng sang một bên cho người khác làm”, Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh.
Lãnh đạo các bộ, ngành Trung ương đã trao đổi phải thảo luận ngay về các vấn đề liên quan nhằm thúc đẩy tiến độ xây dựng dự án; đồng thời quy hoạch, xây dựng các công trình và các dự án có liên quan để khai thác đồng bộ với công trình trọng điểm này cùng các công tác quản lý trật tự xây dựng trong khu vực.
Kết luận buổi làm việc, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính cho rằng, các bộ, ngành, đơn vị đã có nhiều cố gắng, song trong thời gian qua, công tác lãnh đạo, chỉ đạo, công tác quản lý nhà nước, công tác phối hợp, tổ chức thực hiện, kiểm tra, giám sát… chưa xứng tầm với công trình trọng điểm quốc gia. Do đó đang có những khó khăn hay vướng mắc. Nếu cách làm vẫn cứ như hiện nay thì chúng ta sẽ không đạt được mục tiêu là đến năm 2025 khánh thành giai đoạn 1 dự án.
Do đó cần có thay đổi tư duy, phương pháp luận, cách tiếp cận vấn đề phù hợp với tình hình mới và với tầm vóc của công trình trọng điểm quốc gia tổng thể một cách đồng bộ, liên thông, toàn diện, có trọng tâm, trọng điểm, làm việc nào dứt điểm việc đó và có kiểm tra, kiểm soát chống hành vi tiêu cực và lợi ích nhóm. Tổ chức thực hiện phải bám sát thực tiễn, bám sát tình hình để có lộ trình cụ thể cho từng việc. Phối hợp ăn ý giữa các bộ, ngành, địa phương, cơ quan phải nhịp nhàng, uyển chuyển, phân cấp, phân quyền rõ ràng.
Về các dự án thu hồi bồi thường đất, hỗ trợ tái định cư Cảng hàng không quốc tế Long Thành, Chủ tịch UBND tỉnh Đồng Nai phải chịu trách nhiệm và thúc đẩy tiến độ giải phóng mặt bằng, phải đảm bảo cho người dân phải di dời có cuộc sống tốt hơn khi ở nơi ở cũ và năm sau tốt hơn năm trước.
Đối với Dự án đầu tư xây dựng Cảng hàng không quốc tế Long Thành giai đoạn 1, Bộ Giao thông vận tải chịu trách nhiệm với các bộ, ngành, cơ quan và đơn vị phải triển khai đồng bộ chặt chẽ. Bên cạnh đó, các bộ các ngành phối hợp với địa phương để xây dựng quy hoạch, đồng bộ các hạ tầng kết nối với Cảng hàng không quốc tế Long Thành.
Với vị trí là người đứng đầu Chính phủ yêu cầu các ngành và các đơn vị liên quan phải đảm bảo cung cấp đầy đủ điện, nước, viễn thông và các hạ tầng khác cho dự án. Ban Quản lý dự án phải sắp xếp nơi ở, làm việc tập trung, liên thông. “ Công tác quy hoạch, thiết kế cảng hàng không phải tổng thể; xây dựng theo lộ trình; làm đến đâu dứt điểm đến đó. Đặc biệt phải vào cuộc kiểm tra, thẩm định ngay từ đầu”, Thủ tướng có nhắc nhở.
Thủ tướng cũng đề nghị các bộ, ngành xem xét tập trung bố trí vốn cho dự án, đa dạng hóa huy động vốn và có phương án cụ thể, rõ ràng, khả thi. Chuẩn bị đầy đủ, sẵn sàng nguyên vật liệu phục vụ xây dựng dự án. Công tác đấu thầu phải thực hiện nghiêm theo quy định, tránh tiêu cực; tất cả vì lợi ích quốc gia, dân tộc; xem xét có hình thức chỉ định đấu thầu đối với những dự án cụ thể.
Thủ tướng Phạm Minh Chính giao Phó Thủ tướng Lê Văn Thành chịu trách nhiệm chỉ đạo thực hiện dự án, Bộ chủ quản là Bộ Giao thông vận tải, Ủy ban quản lý vốn Nhà nước tại doanh nghiệp, các bộ ngành có liên quan và địa phương phối hợp, chủ động thực hiện và chủ động giải quyết. Đối với những vấn đề phát sinh thì báo cáo, đề xuất cấp có thẩm quyền giải quyết.
Đảm bảo đúng mục tiêu đến năm 2025 phải khánh thành giai đoạn 1 Cảng hàng không quốc tế Long Thành.
Ngay sau khi đến thăm công trường xây dựng và làm việc với Ban Quản lý dự án, Thủ tướng Chính phủ đã tới thăm khu tái định cư di dân xây dựng dự án Cảng hàng không quốc tế Long Thành.
Tại đây Thủ tướng đã thăm hỏi đời sống vật chất, tinh thần của người dân đã tái định cư khẳng định Chính phủ rất quan tâm và chỉ đạo các cơ quan ngành, địa phương phải đảm bảo cho cuộc sống của người dân tái định cư tốt hơn nơi ở cũ và năm sau tốt hơn năm trước.