Đường cao tốc Thành phố Hồ Chí Minh – Long Thành – Dầu Giây là đường cao tốc nối Thành phố Hồ Chí Minh với Đồng Nai. Có điểm đầu tuyến là nút giao thông An Phú, thuộc thành phố Thủ Đức, Thành phố Hồ Chí Minh và điểm cuối là nút giao thông Dầu Giây, huyện Thống Nhất, tỉnh Đồng Nai. Đoạn Long Thành – Dầu Giây thuộc hệ thống đường bộ cao tốc Bắc – Nam phía Đông.
Dự án đường cao tốc được khởi công xây dựng vào ngày 3 tháng 10 năm 2009 với quy mô 4 làn xe trên tổng chiều dài 55,7 km.
Chủ đầu tư là Công ty đầu tư phát triển đường cao tốc Việt Nam (VEC). Với tổng mức đầu tư giai đoạn I: 997,67 triệu USD (tương đương 20.630 tỷ đồng). Dự án được sự tài trợ của Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB) và Cơ quan Hợp tác Quốc tế Nhật Bản (JICA).
Khoảng 20 km trong tổng số 55 km của đường cao tốc. Đoạn từ đường vành đai 2 đến Quốc lộ 51 phần thuộc tỉnh Đồng Nai đã được thông xe vào ngày 2 tháng 1 năm 2014. Ngày 29 tháng 8 năm 2014, thông xe nút giao thông vành đai 2 (phường Phú Hữu, Quận 9). Đoạn đường dài 4 km từ nút giao thông An Phú, Mai Chí Thọ (thuộc Quận 2) đến nút giao vành đai 2 được thông xe ngày 10 tháng 1 năm 2015. Toàn bộ đường cao tốc thông xe vào ngày 8 tháng 2 năm 2015, khi đoạn Long Thành – Dầu Giây hoàn tất thi công.
Đường cao tốc TP.HCM – Long Thành – Dầu Giây được chính thức vận hành toàn tuyến vào năm 2015. Từ khi đi vào hoạt động, đường cao tốc TP.HCM – Long Thành – Dầu Giây. Đã giúp kết nối giao thông, kinh tế các tỉnh miền Tây Nam bộ, Đông Nam bộ, TP.HCM và Tây nguyên.
Tuy nhiên, sau 5 năm đi vào khai thác, tuyến đường cao tốc này hiện rơi vào tình trạng quá tải. Theo Tổng công ty Đầu tư phát triển đường cao tốc Việt Nam (VEC). Thì vào năm 2015, tức năm đầu đưa vào khai thác, đường cao tốc TP.HCM – Long Thành – Dầu Giây phục vụ gần 10 triệu lượt phương tiện lưu thông. Tuy nhiên, đến năm 2019, số lương phương tiện lưu thông trên tuyến đã đạt khoảng 16,5 triệu lượt. Như vậy, mức tăng trưởng lưu lượng bình quân của tuyến cao tốc này đạt khoảng 10%/năm.
Hiện nay, trên tuyến cao tốc TP.HCM – Long Thành – Dầu Giây thường xuyên xảy ra tình trạng kẹt xe. Nhất là đoạn từ quốc lộ 51 về TP.HCM. Tình trạng kẹt xe diễn ra trầm trọng nhất vào các dịp lễ, tết khi lượng phương tiện lưu thông gia tăng đột biến.
Từ thực tế này, UBND tỉnh Đồng Nai đã kiến nghị Thủ tướng Chính phủ xem xét, đầu tư mở rộng đường cao tốc TP.HCM – Long Thành – Dầu Giây từ 4 làn xe như hiện tại lên 10-12 làn xe theo quy hoạch đã được duyệt trước đây.
Theo Chủ tịch UBND tỉnh Cao Tiến Dũng. Đường cao tốc TP.HCM – Long Thành – Dầu Giây là tuyến giao thông trục chính kết nối với cảng hàng không quốc tế (sân bay) Long Thành sau này. Do đó, việc mở rộng quy mô tuyến cao tốc này sẽ đảm bảo việc kết nối hạ tầng giao thông. Đặc biệt là đồng bộ khi sân bay Long Thành đi vào khai thác.
Trong khi đó, theo Ban Quản lý dự án Mỹ Thuận, dự án Mở rộng đường cao tốc TP.HCM – Long Thành – Dầu Giây. Có mục tiêu chung là tạo đà, phục vụ cho chiến lược phát triển kinh tế, văn hóa – xã hội, đảm bảo quốc phòng – an ninh. Phù hợp với quy hoạch và định hướng quy hoạch phát triển giao thông khu vực Đông Nam bộ. Từng bước hoàn chỉnh, hiện đại hóa mạng lưới giao thông đường bộ. Kết nối giữa các vùng nhằm thúc đẩy phát triển kinh tế – xã hội trong khu vực Nam bộ nói chung và các tỉnh Đông Nam bộ nói riêng theo hướng bền vững, lâu dài.
Về mục tiêu cụ thể, dự án sẽ giúp hoàn thành việc đầu tư mở rộng tuyến đường cao tốc TP.HCM – Long Thành – Dầu Giây, phát huy hiệu quả của dự án kết nối khu vực Đông Nam bộ. Đặc biệt, hoàn thiện, kết nối sân bay Long Thành và các tuyến cao tốc, quốc lộ, giải tỏa ách tắc giao thông trong khu vực.
